Suçta Tekerrür (TCK m. 58)

SUÇTA TEKERRÜR NEDİR?

Suçta tekerrür 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu madde 58’de düzenlenmiştir:

“(1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.

(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;

1. a) Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
2. b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl, geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.

(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.

(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.

(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.

(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.

 (7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.

 (8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.

(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.”

SUÇTA TEKERRÜR HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASININ ŞARTLARI NELERDİR?

Suçta tekerrür hükümlerinin uygulanması için kanunca bazı şartlar aranmaktadır. Bu şartlara bakmak gerekirse;

• Hapis veya adli para cezasını içeren ceza mahkumiyeti olmalıdır.
• 3 veya 5 yıllık süreler dolmadan yeni bir suç işlenmiş olmalıdır.
• Kasıtlı suçlardan sonra kasıtlı, taksirli suçlardan sonra taksirli suçların işlenmiş olması gerekmektedir.
• Önceki suçtan dolayı verişen mahkumiyet kararında kişinin 18 yaşından büyük olması gerekir.
• Tekerrüre esas alınan ilamın kesin olmaması şartı (CMK’nın 272/2-a maddesi uyarınca hapis cezasından çevrilen adli para cezasına mahkumiyetler hariç olmak üzere doğrudan verilen 3.000 TL dahil olmak üzere adli para cezasına mahkumiyetler kesin mahiyettedir.)
• Tekerrüre esas olan ceza mahkumiyeti varlığını korumalıdır.

SUÇTA TEKERRÜRÜN UYGULAMAYACAĞI HALLER NELERDİR?

Türk Ceza Kanunu madde 58 uyarınca bazı suçların birbirlerine tekerrür oluşturmayacağı, bazı durumlarda da tekerrür hükümlerinin uygulanamayacağı belirtilmiştir. Bunlar;

• Fail fiili işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış ise daha sonra işleyeceği suçlarda tekerrüre ilişkin hükümler uygulanmaz.
• Kasten işlenmiş olunan bir suç ile taksirle işlenmiş bir suçun varlığı halinden tekerrüre ilişkin hükümler esas alınmaz.
• TCK madde 58/4 uyarınca sırf askeri suçlarla diğer suçlar arasında tekerrüre ilişkin hükümler esas alınmaz.
• TCK madde 58/4 hükmüne göre suçlar ile kabahatler arasında tekerrür hükümleri esas alınmaz.
• Yabancı ülke mahkemelerinde verilen mahkumiyet kararı ile Türkiye mahkemelerinde verilen mahkumiyet kararı arasında tekerrüre ilişkin hükümler uygulanmaz.

SUÇTA TEKERRÜR UYGULAMASININ SONUÇLARI NELERDİR?

Suçta tekerrür, sanığın işlediği ikinci suç nedeniyle daha ağır bir yaptırımla karşılaşmasına yol açar. Suçta tekerrür halinde sanık aleyhine ceza hukuku ve infaz hukuku alanında üç hukuki sonuç gerçekleşir:

• Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi Uygulanır:Suçta tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüye 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’uda 108. Maddesinde düzenlenen “mükerrirlere özgü infaz rejimi” uygulanır. Mükerrirlere özgü infaz rejimi, hükümlünün cezaevinde daha fazla kalmasına yol açar.
• Seçimlik Cezalardan Hapis Cezasına Karar Verilir:Tekerrür halinde işlenen ikinci suçun (tekerrür hükümleri uygulanacak suç) cezası seçimlik olarak hapis cezası veya adli para cezası olarak öngörülmüşse, hapis cezasına hükmedilir. Hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.
• Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanır:Tekerrür halinde cezanın infazından sonra gelmek üzere hükümlü “Denetimli Serbestlik” tedbiri uygulanmasına karar verilir.

Yerel mahkeme tarafından koşulları oluştuğu halde tekerrür hükümlerinin uygulanmasına karar verilmediği takdirde, aleyhe temyiz de yoksa, sanığın kazanılmış hakkı doğar.