Mühür Bozma (Fekki) Suçu

14 Şub Mühür Bozma (Fekki) Suçu

Mühür bozma (mühür fekki) suçu, kasten işlenebilen suçlardan olup TCK 203. maddesinde düzenlenmiştir. Mühür bozma suçu, bir şeyin muhafazası veya varlığının mevcut olduğu şekilde korunması için yetkili makamlar tarafından konulan mührün kaldırılması veya mührün konulma gayesine aykırı hareketler yapılması neticesinde oluşmaktadır.

Mühür bozmak fiilinin gayesi ve saiki ne olursa olsun suç için genel kast öngörüldüğünden, suçun oluşması için genel kast ile hareket edilmesi yeterlidir.

Mühür Bozma Suçunda Kanun veya Yetkili Makamın Emrine Aykırı Hareket

Öncelikle, mühür bozma suçunun oluşabilmesi için kanun veya yetkili bir makamın emri uyarınca mühürleme işlemi yapılması gerekmektedir. Mühürleme yetkisi; belediye, kaymakamlık, valilik, sağlık bakanlığı, tarım ve ilçe müdürlüğü vb. gibi bir çok kamu kurumu tarafından kanuna dayanan bir yetkidir. Mühürleme yetkisi olmayan bir makamın mühür koyması veya kanunda mühürleme yetkisi hiçbir şekilde tanzim edilmediği halde mühürleme yapılması halinde mühür kaldırılır ise mühür bozma suçu oluşmaz. Örnek vermek gerekirse, belediye imar müdürlüğünün bir yemek şirketinin üretim mahallini mühürlemesi kanuni yetkiye ve usule aykırı olduğundan, yapılan mühürleme işlemi hükümsüzdür. Mührün sökülmesi veya kaldırılması da bu suçu oluşturmamaktadır.

Mühürleme yetkisinin kullanımında kanuni dayanağı olmadan gerçekleştirilen idari işlemler yok hükmündedir. Yetkisiz yapılan mühürleme suça vücut vermeyeceğinden mührün sökülmesi halinde fail mühür bozma suçunun cezası ile cezalandırılmayacaktır.

Mühür bozma suçu, iki farklı fiil ile kasten işlenebilen bir suç tipidir:

a-Mührün Kaldırılması: Yetkili makamın veya kanunun emri gereği konulan mührün kaldırılması halinde mühür bozma suçu meydana gelir. Mührün kaldırılması fiilinin; mührün sökülmesi, yırtılması, bozulması veya yakılması vb. gibi başkaca şekillerde yapılmasının önemi yoktur.

b-Mührün Konulma Gayesine Aykırı Kullanımı: Mührün bozulması veya kaldırılması söz konusu olmadığı halde, konulma gerekçesine aykırı hareket edilmesi de suçu oluşturmaktadır. Örneğin, bir inşaat, yetkili makam tarafından mühürlendikten sonra, müteahhit mührü bozmadan inşaata devam etse dahi mühür bozma suçu meydana gelecektir.

Mühür Bozma Suçu Yaptırımı

Mühür bozma suçunun cezası, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır (TCK md. 203). Dolayısıyla, her iki cezanın aynı anda verilmesi mümkün değildir.

Mühür fekki suçunun cezası, hapis cezası olarak tayin edilirse, bu ceza artık adli para cezasına çevrilemez. Ancak, hükmedilen hapis cezası hakkında hagb yada cezanın ertelenmesine karar verilebilmektedir.

Şikayet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma ve Görevli Mahkeme

Mühür fekki suçu şikayete tabii suçlar arasında yer almadığından, savcılık tarafından re’sen soruşturulmakta olup, bu suça dair şikayet süresi de bulunmamaktadır. Şikayetten vazgeçme hali ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilmektedir. Mühür fekki suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Belirtilen zamanaşımı süresi geçtikten sonra suç için soruşturma yapılamaz.

Mühür bozma suçu nedeniyle yapılan yargılamada görevli mahkemeler ise Asliye Ceza Mahkemeleri’ dir.