Mirasın Paylaşımı Davası

Miras paylaşımı davası, Medeni Kanunumuzun 495-501. Maddelerine göre yürütülür.Mirasçılar ve miras payları şu şekilde belirlenmiştir:

Altsoy: Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur. Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.

Ana ve baba: Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.

Büyük ana ve büyük baba: Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır. Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması hâlinde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları hâlinde onların payları diğer tarafa geçer.

Daha sade bir şekilde ifade etmek gerekirse:

Mirasta Çocuk ve Torun Payı

Çocuklar ve ölen çocukların çocukları, yani torunlar birinci derece mirasçıdır. Çocuklar ve torunlar varsa ana ve baba da dahil olmak üzere sağ kalan eş dışındaki diğer yakınlar mirasçı olamaz. Çocuklar mirasta eşit pay sahibidir. Ölen çocuğun hissesi çocukları arasında paylaştırılır.

Örneğin Memati Bey ölmüş, geride üç çocuğu, daha önce ölen çocuğundan iki torunu, anne ve babası ile kardeşleri ve yeğenleri kalmıştır. Memati Beyin çocukları ve torunları olduğundan annesi, babası ve kardeşleri ile yeğenleri mirasçı olamaz. Miras biri daha önce ölmüş dört çocuğu arasında eşit olarak bölüştürülür, daha önce ölmüş olan çocuğun hissesi de kendi çocukları, yani torunlar arasında eşir olarak bölüştürülür.

Mirasta Anne ve Baba Payı

Ana ve babanın mirasçı olabilmesi için ölen kişinin alt soyunun yani çocuğunun ve torununun olmaması gerekir. Ölen kişinin çocuğu ve torunu yoksa ana ve babası mirasçı olur. Ana ve baba yoksa kardeşler, kardeşler de yoksa kardeş çocukları yeğenler ve yeğen çocukları yani kardeş torunları mirasçı olur. Mirasçılar eşit oranda pay sahibidir.

Örneğin Memati Bey ölmüş, geride annesi, babası, kardeşleri ve yeğenleri kalmıştır. Memati Beyin annesi ve babası olduğundan tüm miras anne ve babaya eşit olarak kalır, kardeşler ve yeğenler mirasçı olamaz. Anne ve babadan sadece biri olsaydı, diğerine düşecek pay çocukları yani mirasbırakanın kardeşleri arasında eşit olarak paylaştırılırdı.

Mirasta Kardeş ve Yeğen Payı

Ölen kişinin çocukları, torunları, ana ve babası yoksa kardeşleri, kardeşleri de yoka yeğenleri eşit oranda mirasçı olur.

Mirasta Büyük Ana ve Büyük Baba Payı

Ölen kişinin çocukları, torunları, ana ve babası, kardeşleri ve dahi yeğenleri yoksa miras büyük ana ve büyük babaya, onlarda yoksa çocuklarına yani kuzenlere geçer Bunlar da eşit oranda mirasçı olur

Mirasta Amca, Dayı, Hala, Teyze ve Çocuklarının yani Kuzenlerin Payı

Ölen kişinin çocuğu, torunu, ana ve babası, kardeşleri, yeğenleri, büyük ana ve büyük babası yoksa amca, dayı, hala ve teyzeleri, onlar da yoksa çocukları, yani kuzenleri eşit oranda mirasçı olur.

Evlilik Dışı Çocuğun Miras Payı

Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hakim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar. Anne açısından ise evlilik dışı çocukla diğer çocuklar arasında mirasçılık yönünden bir fark bulunmamaktadır.

Sağ Kalan Eşin Miras Payı

Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre mirasbırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur:

Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,
Mirasbırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,
Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü,
Bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

Mesela Hasan Bey ölmüş, geride eşi, dayısı ve hala çocuğu kalmıştır. Mirasın dörtte üçü eşine kalacak, geriye kalan dörtte bir ise dayısı ve hala çocuğu arasında eşit olarak paylaşılacaktır.

Evlatlığın Miras Payı

Evlatlık ve altsoyu, evlat edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlatlığın kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder. Evlat edinen ve hısımları, evlatlığa mirasçı olmazlar.