KAZAİ RÜŞT-ERGİN KILINMA YARGITAY KARARI

08 May KAZAİ RÜŞT-ERGİN KILINMA YARGITAY KARARI

T.C.

YARGITAY

18. HUKUK DAİRESİ
19. 2012/13948
20. 2013/2247
21. 21.2.2013

• ERGİN KILINMA ( 15 Yaşını Dolduran Küçüğün Kendi İsteği ve Velisinin Rızasıyla Mahkemece Ergin Kılınabileceği – Küçüğün Bu Konudaki İsteği Zapta Geçirilerek İsteği Olumluysa Davanın Kabul Edileceği )
• KAZAİ RÜŞT KARARI VERİLMESİ İSTEMİ ( 15 Yaşını Dolduran Küçüğün Kendi İsteği ve Velisinin Rızasıyla Mahkemece Ergin Kılınabileceği – Velisi Anne ve Babanın Duruşmada Alınan İmzalı Beyanları İle İzin Verdiklerini Bildirdikleri/Küçüğün Bu Konudaki İsteği Zapta Geçirilerek Olumluysa Kabul Edileceği )
• ON BEŞ YAŞINI DOLDURAN KÜÇÜK ( Kendi İsteği ve Velisinin Rızasıyla Mahkemece Ergin Kılınabileceği/Adli Tıp Raporu İle Bedensel Ruhsal Hastalık Bulgusu Görülmediği – Velisi Anne ve Babanın Kazai Rüşt Kararı Verilmesine İzin Verdikleri/Küçüğün İsteği Zapta Geçirilerek Karar Verileceği )

4721/m.12

ÖZET : Dava, ergin kılınmaya ilişkindir. On beş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir. Adli Tıp Kurumu raporunda, küçüğün halen 15 yaşını bitirmiş 16 yaşı içerisinde bulunan, bedensel, ruhsal bir hastalık bulgu veya belirtisi görülmediği, zeka geriliği belirtisine rastlanmadığı, psikolojik gelişiminin yaşı ile uyumlu olduğunun bildirildiği, velisi anne ve babanın duruşmada alınan imzalı beyanları ile kazai rüşt kararı verilmesine izin verdiklerini bildirmeleri karşısında küçüğün bu konudaki isteği zapta geçirilmek suretiyle, isteğinin olumlu olması durumunda davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.

DAVA : Dava dilekçesinde, kazai rüşt kararı verilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde, 01.10.1996 doğumlu U.’nun halen 11. sınıf öğrencisi olup 2012 yılı KPSS sınavına katılacağını, sınava girme koşulu olarak sınav tarihinden önce reşit olduğuna ilişkin karar gerektiğini, bu nedenle 23.09.2012 tarihinden önceki bir tarihte U’nun reşit olduğuna karar verilmesini istemiş, mahkemece istemin reddine karar verilmiştir.

Dava, ergin kılınmaya ilişkindir.

Türk Medeni Kanunu’nun 12. maddesine göre on beş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

Dosya içinde mevcut Adli Tıp Kurumu Şube Müdürlüğünün 19.09.2012 gün 2012/23084 sayılı raporunda, U’nun fizik ve ruhsal yapısı itibari ile 1996 doğumlu, nüfus kaydına uygun gelişimli, halen 15 yaşını bitirmiş 16 yaşı içerisinde bulunan, bedensel, ruhsal bir hastalık bulgu veya belirtisi görülmediği, zeka geriliği belirtisine rastlanmadığı, psikolojik gelişiminin yaşı ile uyumlu olduğunun bildirildiği, velisi anne ve babanın duruşmada alınan imzalı beyanları ile kazai rüşt kararı verilmesine izin verdiklerini bildirmeleri karşısında küçük U’nun da bu konudaki isteği zapta geçirilmek suretiyle, isteğinin olumlu olması durumunda davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile reddi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nın428. maddesi gereğince ( BOZULMASINA ), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

E. 2004/14068

K. 2004/15983

T. 29.12.2004

• VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN ERGİN KILINMASI ( Vesayet Makamının İzninden Sonra Denetim Makamının da İzninin Gerekli Olduğu )

• ERGİN KILINMA ( Vesayet Altındaki Kişinin – Vesayet Makamının İzninden Sonra Denetim Makamının da İzninin Gerekli Olduğu )

• DENETİM MAKAMININ İZNİ GEREĞİ ( Vesayet Makamının İzninden Sonra – Vesayet Altındaki Kişinin Ergin Kılınması )

4721/m.12,463

ÖZET : 4721 sayılı TMK.nun12. maddesi hükmüne göre onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

Aynı kanunun 463. maddesinde vesayet makamının izninden sonra denetim makamının da izninin gerekli olduğu haller düzenlenmiş olup vesayet altındaki kişinin ergin kılınması hali de bunlar arasında sayılmıştır. Buna göre; vesayet ve denetim makamlarından izin alınmaksızın küçüğün ergin kılınmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı Ersin Yirik’in 28.9.2002 tarihinde reşit kılınması istemiyle hasımsız olarak açtığı davanın, mahkemece kabulüne karar verildiği ve hükmün temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır.

4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 12. maddesi hükmüne göre onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

Aynı Kanunun 463. maddesinde vesayet makamının izninden sonra denetim makamının da izninin gerekli olduğu haller düzenlenmiş olup, vesayet altındaki kişinin ergin kılınması hali de bunlar arasında sayılmıştır.

Mahkemece, vesayet ve denetim makamlarından izin alınmaksızın küçüğün ergin kılınmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, 29.12.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

E. 2004/1635

K. 2004/2614

T. 3.3.2004

• ERGİN KILINMA ( 15 Yaşını Dolduran Küçük – Kendi İsteği ve Ana ve Babanın İcazeti Gereği/Eşlerden Birisinin İsteminin Yeterli Olmadığı )

• KÜÇÜĞÜN ERGİN KILINMASI ( 15 Yaşını Dolduran – Kendi İsteği ve Ana ve Babanın İcazeti Gereği/Eşlerden Birisinin İsteminin Yeterli Olmadığı )

• ANA BABANIN VELAYETİ BİRLİKTE KULLANMALARI GEREĞİ ( 15 Yaşını Dolduran Küçüğün Ergin Kılınması – Eşlerden Birisinin İsteminin Yeterli Olmadığı )

• VELAYET ( 15 Yaşını Dolduran Küçüğün Ergin Kılınması/Ana ve Babanın Birlikte Kullanmaları Gereği – Eşlerden Birisinin İsteminin Yeterli Olmadığı )

4721/m.12, 336, 342

ÖZET : Onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

Dosyada mevcut nüfus kayıt örneğinden davacının eşi …….’ın sağ olduğu anlaşılmaktadır.

Mahkemece davacıya eşinin davaya katılmak ya da duruşmaya hazır bulunmak suretiyle icazetini bildirmesi veya icazetini gösteren imzası noterden onaylı belge ibraz etmesi için süre verilip, bunun sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eşlerden birisinin istemi yeterli bulunarak hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacının 11.02.2002 tarihli dava dilekçesiyle açtığı davada, velayeti altında bulunan 01.10.1984 doğumlu oğlu …………’ın reşit kılınmasını istediği, küçüğün annesinin davaya katılımının sağlanmadığı, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği ve hükmün temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır.

4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 12. maddesi uyarınca onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.

Aynı Kanunun 336. maddesinde “Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba velayeti birlikte kullanırlar.” hükmü mevcuttur. Bu madde hükmüne göre eşlerden herhangi birisine öncelik veya üstünlük tanınmamıştır. 342. maddesinde de ayrım yapılmaksızın anne ve babanın çocuğu velayetleri çerçevesinde temsil edecekleri ilkesi getirilmiştir.

Emredici nitelikteki bu hükümler, evlilik birliği içinde velayetin kullanılması kapsamında, ana ve baba tarafından çocuk adına açılacak tüm davalar yönünden geçerlidir. Buna göre, asıl olan eşlerin birlikte dava açmaları ise de bunlardan birisi tarafından açılacak davaya diğer eşin sonradan icazetini bildirip olumlu iradesini ortaya koyması ile velayetin birlikte kurulması gerçekleşmiş olacağından yeterlidir. Diğer eşin katılımının veya rızasının sağlanamadığı davanın reddi gerekir.

İncelenen dosyada mevcut nüfus kayıt örneğinden davacının eşi …………’ın sağ olduğu anlaşılmaktadır.

Mahkemece davacıya eşinin davaya katılmak ya da duruşmaya hazır bulunmak suretiyle icazetini bildirmesi veya icazetini gösteren imzası noterden onaylı belge ibraz etmesi için süre verilip, bunun sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eşlerden birisinin istemi yeterli bulunarak hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, 03.03.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.