Yasal Mirasçılar Kimlerdir? Yasal Mirasçıların Hakları nelerdir?

YASAL MİRASÇILAR KİMLERDİR? HAKLARI NELERDİR?

Kan Hısımlığına Dayanarak Yasal Mirasçı Olanlar
1. DERECE (ZÜMRE) MİRASÇILARI
Miras bırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur. Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan çocukların ye­rini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.

2. DERECE (ZÜMRE) MİRASÇILARI
   Altsoyu bulunmayan miras bırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar. Miras bırakandan önce Ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı zaman, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.
3. DERECE (ZÜMRE) MİRASÇILARI
   Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulun­mayan miras bırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın miras bırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın miras bırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır. Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük baba­lardan birinin miras bırakandan önce ölmüş olması ha­linde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları halinde onların payları diğer tarafa geçer.

Evlilik Dışı Hısımların Mirasçılığı:
Baba yönünden evlilik dışı çocuğun mirasçı olabil­mesi için 2 şart vardır:
Çocuk evlilik dışı doğmalıdır. Çocuk ile baba arasında soy bağı kurulmalıdır. Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hakim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden ev­lilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar.

Evlatlığın Mirasçılığı
Evlatlık ve altsoyu, evlat edinene kan hısımı gibi mi­rasçı olurlar. Evlatlığın kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder. Evlat edinen ve hısımları, evlatlığa mirasçı olmazlar.

Sağ Kalan Eşin Miras Hakkı

Sağ kalan eşin miras alması için, miras bırakanın ölümü anında onunla evlilik bağının mevcut olması bu bağın miras bırakanın ölümü anında sona ermiş olmaması gerekir. Boşanmış eş miras alamaz. Ancak, sadece Boşanma Davası açılmış olması mirasa engel değildir. Boşanma Davası kesinleşmeden eşlerden biri ölse, sağ kalan eş yine mirasçı olur. Çünkü Boşanma vasi ölümle düşer. Ancak boşanma sebebi cana kast bu eşin mirasçılığına engeldir. Ayrılık Kararı’ndan dolayı ayrı yaşadıkları dönem içinde ölen eşe, diğeri mirasçı olur, Butlan Davası devam ederken ölen eşe, mirasçı olur. Sağ kalan eşin, ölen eşinin malvarlığı üzerinde birbirinden farklı 2 temel hakkı vardır. Eşler arasında Yasal Rejim olan Edinilmiş Mallara, Katılma Rejimi varsa, katılma ala­cağı ve değer artış payı alacağını diğer mirasçılardan talep hakkı doğar. Her eş veya mirasçıları, sözleşmeyle başka bir esas belirlememişlerse, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olur.

Eşlerden birinin ölümü halinde Tereke mallan arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet tanınmasını isteyebilir. Ölen eşin kişisel mallan üzerinde ve Edinilmiş Mallar Rejiminden Ölen eşe düşen artık değer Tereke ola­cağı için, mirasçı eşin bunlar üzerinde miras payı vardır. Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre miras bırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur

Miras bırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte birini alır. I. Zümre mirasçı­larına 3/4 hisse kalır.  Miras bırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yansını alır. II. Zümre mirasçılarına 1/2 hisse kalır. Miras bırakanın büyük ana ve büyük babalan ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçünü alır. Derece başlan ve çocuklarına 1/4 hisse kalır. Bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

Devletin Mirasçılığı
Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası Devlete geçer.

Saklı Paylı Mirasçılar:
Saklı Paylı (Mahfuz Hisseli) mirasçılar, miras bırakanın altsoyu, baba ve anası, kardeşleri ve eşidir. Saklı Paylar, miras bırakanın ölüme bağlı bir tasar­rufla Ortadan kaldırması mümkün olmayan Kanuni mi­ras payıdır.

Saklı paylar
Altsoy için yasal miras payının yansı,
Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri,
Kardeşlerden her biri için yasal miras payının sekizde biri,
Sağ kalan eş için:
Altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması halinde yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dörtte üçü.

Ölüme Bağlı Tasarruflar
TMK. M.505′e göre; mirasçı olarak altsoyu, ana babası, kardeşleri veya eşi bulunan miras bırakan, mirasının saklı payları dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir. Bu mirasçılardan hiçbiri yoksa, miras bırakan sının tamamında tasarruf edebilir. Saklı Pay TMK. M.506′ya göre saklı pay, aşağıdaki oranlan ibarettir:

Altsoy için yasal miras payının yarısı, Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri, Kardeşlerden her biri için yasal miras payının sekizde biri, Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması halinde yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dörtte üçü.

Terekenin “tasarruf edilebilir kısmı (tasarruf nisabı)” nasıl hesaplanır?
Tasarruf edilebilir kısım, terekenin miras bırakanın ölümü günündeki durumuna göre hesaplanır. Hesap yapılırken, miras bırakanın borçlan, cenaze giderleri, terekenin mühürlenmesi ve yazımı giderleri, miras bırakan ile birlikte yaşayan ve onun tarafından bakılan kimselerin üç aylık geçim giderleri terekeden indirilir. Miras bırakanın sağlar arası karşılıksız kazandır­maları, tenkise tabi oldukları ölçüde, tasarruf edilebilir kısmın hesabında terekeye eklenir. Miras bırakanın kendi ölümünde ödenmek üzere üçüncü kişi lehine hayat sigortası sözleşmesi yapması veya böyle bir kişiyi sonradan lehtar olarak tayin etmesi da sigortacıya karşı olan istem hakkını sağlar arası veya ölüme bağlı tasarrufla karşılıksız olarak üçüncü kişiye devretmesi halinde, sigorta alacağının miras bırakanın ölümü zamanındaki satın alma değeri terekeye ek­lenir.