Usule İlişkin İmkânlar Bakımından Zayıf Düşürülme Nedeniyle Silahların Eşitliği ve Çelişmeli Yargılama İlkelerinin İhlal Edilmesi

Olaylar

Bazı sivil toplum kuruluşlarınca gerekli yasal izinler alınarak 10/10/2015 Cumartesi günü 12.00-16.00 saatleri arasında Ankara’da barış, emek ve demokrasi konulu bir miting yapılması kararlaştırılmıştır. Ankara Tren Garı önünde 10/10/2015 tarihinde toplanan kalabalığın hazırlıkları sürerken saat 10.04 sıralarında peş peşe iki patlama meydana gelmiş, olay nedeniyle pek çok kişi hayatını kaydetmiş ve birçok kişi yaralanmıştır.

Başvurucu; idarenin bombalı saldırı öncesinde elde ettiği istihbarat bilgilerine rağmen olay günü yeterli önlem alınmamasına ilişkin olarak hizmet kusuru olduğunu, olay yerinde bulunması ve tanık olduğu hadiselerin etkisiyle ruhsal bütünlüğünün bozulduğunu ileri sürerek manevi tazminat ödenmesi talebiyle tam yargı davası açmıştır. Mahkeme davanın reddine karar vermiş, başvurucunun istinaf talebi de bölge idare mahkemesince reddedilmiştir.

İddialar

Başvurucu, terör saldırısından kaynaklanan manevi zararların tazmin edilmesi talebiyle açtığı davada usule ilişkin imkânlar bakımından zayıf düşürülme nedeniyle silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Somut olayda mahkeme başvurucunun olay yerinde olup olmadığına ilişkin bazı araştırmalar yapmış ve daha çok idari makamlar tarafından gönderilen bilgileri gözeterek bir sonuca ulaşmıştır. Ayrıca fotoğraf, video, tutanak, hastane, polis, savcılık kaydı, MOBESE görüntüsü, HTS kaydı gibi veriler incelenerek başvurucunun olay yerinde olup olmadığının tespit edilmesini idareden talep etmiş ancak idare olay nedeniyle başlatılan soruşturmada başvurucunun adının bulunduğuna ve yaralandığına dair kayıt olmadığı yönünde bilgi vermiştir. Bu bağlamda kamu makamlarının başvurucunun olay yerinde olup olmadığına ilişkin yeterli bir araştırma yapmadığı değerlendirilmiştir.

Bunun yanında başvurucunun olay yerinde çekildiğini iddia ettiği fotoğraflarla ilgili bir inceleme ve değerlendirme yapılmadığı, arkadaşının otopsi raporunu imzaladığı yönündeki iddiasının araştırılmadığı, tüm bu hususların kararda tartışılmadığı görülmüştür. Ayrıca başvurucunun sunduğu sağlık raporuna ilişkin tedavi belgeleri celbedilerek raporda konulan tıbbi tanının patlama olayı ile ilgisinin tıbben tespit edilip edilmediği de araştırılmamıştır. Bu durumda esasa etkili olacağı açık olan delillerin derece mahkemesi tarafından araştırılmadığı gibi sonuca ilişkin değerlendirmede dikkate alınmadığı anlaşılmıştır.

Başvurucu, olayda davalı idarenin gerekli önlemleri almadığını ve güvenlik güçlerinin patlamalardan sonraki müdahalelerinin saldırının sonuçlarını ağırlaştırdığını vurgulayarak hizmet kusurunun varlığına yönelik iddialarını dile getirmiş ancak yargı makamları, başvurucunun bu iddiaları bağlamında da bir araştırma ve değerlendirme yapmamıştır. Bu durumda meydana gelen patlama ile başvurucunun yaşadığı psikolojik sıkıntı arasında illiyet bağı olmadığı yönündeki sonuç, somut olaya uygun bir araştırma ve incelemeye dayanmamıştır.

Buna göre yargılama süreci bir bütün hâlinde değerlendirildiğinde açtığı tazminat davasında başvurucunun ileri sürdüğü iddialarına yönelik yargısal merciler tarafından yeterli inceleme ve araştırma yapılmadığı, esasa etkili delillerin değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir. Başvurucu tarafından ileri sürülen ve karar sonucunu etkileyebilecek nitelikteki iddialar hakkında mahkemece hiçbir araştırma ve değerlendirme yapılmaması, olayın meydana gelme şekline ilişkin olarak idarenin anlatımına üstünlük tanınarak hüküm kurulması başvurucunun davalı idareye nazaran zayıf bir konuma düşürülmesi sonucunu doğurmuştur. Yargılamadaki bu eksiklik başvurucunun istinaf talebi üzerine bölge idare mahkemesince de telafi edilememiştir. Dolayısıyla bu durum bir bütün olarak yargılamanın hakkaniyetini zedelemiştir.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlal edildiğine karar vermiştir.

 

Buraya tıklayarak diğer makale örneklerimize ve dilekçe örneklerimize ulaşabilirsiniz.