Türk Ceza Kanununda Gönüllü Vazgeçme

Gönüllü vazgeçme, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 36. Maddesinde düzenleme altına alınmıştır.

5237 Sayılı TCK’nin “Gönüllü Vazgeçme” başlıklı 36. Maddesine göre; fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü olarak kendi isteğiyle vazgeçer veya kendi iradesi ve istemiyle gayret sarf ederek suçun tamamlanmasına veya sonucun gerçekleşmesini engel olursa teşebbüsten dolayı cezalandırılmayacaktır.

Fakat, failin suça yönelik hareket etmesiyle tamam olan kısım esasen bir suç oluşturur ise, sadece o suça ait ceza ile cezalandırılacaktır. Burada, icra hareketlerinin sona ermesinden sonra gönüllü vazgeçmenin kabulü için, vazgeçenin suçun tamamlanmasını önleme açısından ciddi bir gayret göstermesi ve sonucu önlemesi gerekmektedir.

İştirak hâlinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçme 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 41. Maddesinde düzenlenmiştir.

İştirak halinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçmenin unsurları (TCK md. 41/2);

a-) Suçun gönüllü vazgeçenin gösterdiği gayreti dışında başka bir sebeple işlenmemiş olması,

b-) Suçun gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen işlenmiş olması.

Bu hallerde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanacaktır.

5237 sayılı TCK’nin 41. Maddesinin ikinci fıkrası, gönüllü vazgeçen suç ortağının, suçun işlenmemesi için elinden gelen tüm çabayı göstermiş ancak, suç başka bir nedenle işlenememiş olabilmesi ihtimali dahilinde düzenleme altına alınmıştır. Kanun koyucu, bu durumda bile, gönüllü vazgeçen suç ortağını gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlandırmayı amaçlamıştır.

Başka bir olasılık da, gönüllü vazgeçen suç ortağının bütün gayretine rağmen, diğer suç ortaklarının suçu işlemiş olması halidir.

Bu durumda, suçun işlenmiş olmasına rağmen gönüllü vazgeçen ve suçun işlenmemesi için elinden gelen çabayı sarf eden, suç ortağı, işlenen suça iştirakten dolayı sorumlu tutulmamalıdır.

Belirtilmelidir ki, suç ortağı bu halde gönüllü vazgeçme anına kadar gerçekleştirdiği eylemlerinin bağımsız bir suç oluşturması halinde bu suçtan dolayı sorumlu tutulacaktır.