SINIRLI AYNİ HAKLAR NEDİR?

Maddi eşya hukukunun mülkiyet hakkından sonraki konusunu sınırlı ayni haklar
oluşturur. Sınırlı ayni haklar Türk Medeni Kanununun 779-972. maddeleri arasında
düzenlenmiştir. Sınırlı ayni haklar, Türk Medeni Kanunu’nun sistematiğine uygun olarak
önce irtifak hakları, daha sonra taşınmaz yükü ve son olarak da rehin hakları sırasıyla
incelenecektir.
Sınırlı ayni haklar sahibine mülkiyet hakkı gibi tam ve geniş yetkiler değil, sınırlı
yetkiler veren ayni haklardır.
Mülkiyet hakkının dışında kalan ayni haklara doktrinde ve yeni Medeni Kanunda
“sınırlı ayni haklar” denilmesinin sebebi, mülkiyet hakkının tanıdığı kullanma, yararlanma ve
tasarrufta bulunma yetkilerinin hepsini değil, bunlardan sadece bir veya bir kaçını hakların
sahiplerine vermelerindendir. Bilindiği üzere mülkiyet hakkından sahibi lehine “kullanma”,
“yararlanma” ve “tasarrufta bulunma” olmak üzere üç türlü yetki çıkmaktadır. Sınırlı ayni
haklar ise, sahiplerine bu yetkilerden bazen sadece birisini, mesela kullanma veya yararlanma
yetkisini; bazen her ikisini, mesela hem kullanma hem de yararlanma yetkisini tanırlar.
Nitekim bir sınırlı ayni hak olan intifa hakkı, sahibine intifa konusu olan eşyayı kullanma ve
ondan yararlanma yetkilerini (TMK. m.794); oturma (sükna) hakkı ise, sadece bir binadan
veya onun bir bölümünden konut olarak yararlanma yetkisini (TMK. m.823) verir.
Sınırlı ayni haklar, irtifak hakları, taşınmaz yükü ve rehin hakları olmak üzere başlıca
üçe ayrılır.

Buraya tıklayarak diğer makale örneklerimize ve dilekçe örneklerimize ulaşabilirsiniz.