Ön İnceleme Duruşması Yapılmadan Taraflardan Delil İbrazının Beklenemeyeceği- Yargıtay Kararı

T.C. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ E. 2014/16139, K. 2015/498, T. 15.1.2015

• ÖN İNCELEME DURUŞMASI YAPILMADAN TARAFLARDAN DELİL İBRAZININ BEKLENEMEYECEĞİ (Mahkemece Taraflara Delil İbrazı İmkanı Tanınması ve Göstermeleri Halinde Tanıklarının Dinlenilmesi ve Gerçekleşecek Sonucu Uyarınca Bir Karar Verilmesi Gerektiği/Ön İnceleme Duruşmasında Yapılan Delil Bildirme Talebinin Cevap Dilekçesi Sunulmaması Sebebiyle Reddinin İsabetsizliği – Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali)

• ÖN İNCELEME DURUŞMASINDA YAPILAN DELİL BİLDİRME TALEBİ (Mahkemece Davalının Süresinde Cevap Dilekçesi Sunmadığı Gerekçesiyle Talebin Reddinin Davalının Savunmasını Kısıtlayan Bir Usul Hatası Olduğu/Davalıya Delillerini Bildirmesi İçin Süre Verilip Gösterdiği Takdirde de Delillerinin Toplanması ve Hasıl Olacak Sonuca Göre Bir Karar Verileceği – Boşanma Davası)

• HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI (Ön İnceleme Duruşması Yapılıp Tarafların Üzerinde Anlaştıkları ve Anlaşamadıkları Hususlar Belirlenmeden Taraflardan Delillerin İbrazının Beklenemeyeceği/Davalıya Delillerini Bildirmesi İçin Süre Verilip Gösterdiği Takdirde Delillerin Toplanacağı – Savunma Hakkını Kısıtlayacak Şekilde Karar Verilemeyeceği)

• SAVUNMA HAKKININ KISITLANMASI (Ön İnceleme Duruşmasında Delil Bildirme Talebinde Bulunan Davalıya Delillerini Bildirmesi İçin Süre Verileceği/Cevap Dilekçesi Sunulmamış Olması Sebebiyle Talebin Reddedilemeyeceği – Davalının Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali Suretiyle Kurulan Hükmün Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu)

6100/m. 27, 241

ÖZET : Davalının ön inceleme duruşmasında yaptığı delil bildirme talebi, davalının süresinde cevap dilekçesi sunmadığı gerekçesiyle reddedilmişse de, ön inceleme duruşması yapılıp tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar belirlenmeden, taraflardan delillerin ibrazı beklenemez. Mahkemece taraflara delil ibrazı imkanı tanınması ve göstermeleri halinde tanıklarının dinlenilmesi ve gerçekleşecek sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece davalıya delillerini bildirmesi için süre verilmesi, gösterdiği takdirde de delillerinin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir. Davalının hukuki dinlenilme hakkının ihlali suretiyle kurulan hüküm, usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı tarafından; kusur belirlemesi, tazminatlar ve nafakalar yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davalı (koca)’nın 14.11.2013 tarihli ön inceleme duruşmasında yaptığı delil bildirme talebi mahkemece; davalının süresinde cevap dilekçesi sunmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre ön inceleme duruşması yapılıp tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar belirlenmeden, taraflardan delillerin ibrazı beklenemez. Mahkemece taraflara delil ibrazı imkanı tanınması ve göstermeleri halinde tanıklarının dinlenilmesi (HMK m. 241) ve gerçekleşecek sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekir. Açıklanan bu durum, davalının savunma hakkını kısıtlayan önemli bir usul hatasıdır. O halde mahkemece yapılacak iş, davalıya delillerini bildirmesi için süre verilmesi, gösterdiği takdirde de delillerinin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir. Davalının hukuki dinlenilme hakkının (HMK m. 27) ihlali suretiyle kurulan hüküm, usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istenmesi halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.01.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.