Miras Yoluyla Geçebilecek Haklar

Miras Yoluyla Geçebilecek Haklar

İntifa hakkı; medeni kanuna göre, belirli bir gerçek veya tüzel kişiye, mülkiyeti bir başkasına ait bir eşya üzerinde tam olarak yararlanma (mülkiyet harici kullanma ve yararlanma hakları) yetkisini veren ayni hak olarak tanımlanabilir. İntifa hakkı belirli bir kişi lehine kurulmaktadır. Bu sebeple kişiye bağlı bir irtifak hakkı söz konusu olmaktadır. Dolayısıyla bu hak başkasına devredilememekte, miras yoluyla intikal etmemektedir.

Oturma hakkı aslında intifa hakkının özel bir şekli olup bir binada veya onun bir bölümünde konut olarak yararlanma hakkıdır. Kira sözleşmesinden farklı olarak oturma hakkı bir ayni hak olup herkese karşı ileri sürülebilir. Kira sözleşmesi işe şahsi bir hak olup ancak taraflar arasında ileri sürülebilir. Bu bakımdan oturma hakkı kişi lehine kurulan kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olup bu hak başkalarına devredilmez ve mirasçılara geçmez.

Bir taşınmaz sahibinin, üçüncü kişi lehine arazisinin altında veya üstünde yapı yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek yetkisi veren irtifak hakkına üst hakkı denir. üst hakkı; bir taraftan sahibine yüklü taşınmaz üzerinde sınırlı bir ayni hak sağlarken diğer yandan da yüklü taşınmazdaki inşaat üzerinde de tam bir hak sağlamaktadır. Aksi kararlaştırılmış olmadıkça bu hak, devredilebilir ve mirasçılara geçer.

Kaynak hakkı, başkasının taşınmazındaki sulardan yararlanma amacıyla kurulan irtifak hakkıdır. Buna göre arsa sahibi suyun alınması ve akıtılması için gerekli izni vermeye zorlanabilir. Kaynak hakkı da tıpkı üst hakkı gibi şahsi irtifak hakları arasında düzenlenmiş olup başkasına devredilebilir, miras yoluyla geçebilir. Bu durumun aksi de her zaman için kararlaştırılabilir.

Mecra kural olarak elektrik, gaz, su gibi akıcı şeylerin nakil ve dağıtımı amacına yönelik teknik tesisatı ifade eder. Mecra hakkı ise bu gibi tesisatların, başkasının taşınmazı üzerinden veya altından geçirilmesi için verilen izin olarak tanımlanabilir. Kural olarak bu hak devredilemez ve miras yoluyla geçmez. Fakat bu hakkın kuruluşunda aksi kararlaştırılarak devredilebilmesi ve mirasçılara geçmesi sağlanabilir.

Geçit hakkı, bir taşınmaz sahibinin taşınmazından ana yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmadığı durumda, komşu taşınmazdan tam bir bedel karşılığında kendisine bir geçit hakkı sağlanması hakkıdır. Bu hak kural olarak devredilemez ve miras yoluyla geçmez. Fakat hakkın kuruluşu sırasında aksi kararlaştırılarak devredilebilmesi ve mirasçılara geçmesi sağlanabilir.

Yasal ön alım hakkı, hisseli bir taşınmaza sahip olan paydaşlardan birinin hissesini satması halinde diğer hissedarların 3. şahsa karşı öncelik hakkı bulunması durumudur. Bu hak, paylı taşınmazın paydaşlarından birinin payını bir üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşların aynı sözleşmesel şartlarla bu payın öncelikle alıcısı olabilme yetkisini kendilerine vermektedir. Yasal önalım hakkı Medeni Kanun gereği doğrudan paydaşın şahsında doğan bir haktır. Bu nedenle paya bağlı bir hak olan önalım hakkının paydan ayrı ve bağımsız olarak başkasına devredilmesi ve miras yoluyla geçmesi mümkün değildir.

Sözleşmeden doğan önalım hakkı malike mülkiyet hakkını hukuksal işlemle sınırlandırabilme imkanını veren haktır. Önalım hakkının yer aldığı önalım sözleşmesi, sadece taraflar arasında hüküm ifade eder. Aksine bir anlaşma olmadıkça, sözleşmeden doğan alım hakkı devredilemez, ancak miras yoluyla geçebilir.

Alım hakkı, hak sahibine, tek taraflı bir beyanlı bir malın alıcısı olma yetkisini veren yenilik doğuran bir haktır. Taşınmaza ilişkin alım hakkı tek taraflı beyanla kullanılınca, taşınmaz maliki ile alım hakkı sahibi arasında alım sözleşmesinin hükümlerine göre bir satış ilişkisi kurulmuş olur. Bunun için karşı tarafın bu beyanı kabul etmesi gerekmez. Aksine bir anlaşma olmadıkça, sözleşmeden doğan alım hakkı devredilemez, ancak miras yoluyla geçebilir.

Geri alım hakkı; taşınmaz malın malikinin bir kişiye malını satması durumunda ondan geri alabilme hakkını tanıyan bir hak olarak tanımlanabilir. Geri alım hakkı sayesinde eğer bir kişi paraya ihtiyacı olduğu için taşınmazını başkasına satarsa, durumu iyileşince taşınmazın bedelini ödeyerek geri alabilme imkanına sahip olabilmektedir. Aksine anlaşma olmadıkça geri alım hakkı devredilemez ancak geri alım hakkı miras yolu ile mirasçılara geçebilmektedir.

Alacaklılar Tereke Mallarının Mühürlenmesini İsteyebilir mi?

Alacaklıların istemi üzerine mühürleme teminat alınan miktarla sınırlı olarak yapılır. Alacaklıya güvence gösterilmişse mühürleme yapılmaz, yapılmışsa kaldırılır.

Terekede Koruma Önlemlerini İsteme Süresi Ne Kadardır?

Mirasçılardan veya ilgililerden birinin miras bırakanın ölüm gününden itibaren 1 ay içinde tereke tespiti ve defterinin tutulması için başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Bu süre içerisinde talep ileri sürülmezse artık genel kurallara göre tereke tespiti (delil tespiti yoluyla) yapılabilir.