Mala Zarar Verme Suçu ve Unsurları

Mala Zarar Verme Nedir? (TCK m.151-152)

Bir başkasına ait  herhangi bir malın tahrip edilmesi, yıkılması, yok edilmesi veya kirletilmesi mala zarar verme olarak adlandırılır. Mala zarar verme suçu, başkasına ait malvarlığı haklarını korumak ve başkasına ait malvarlığına yönelik yukarıda sayılan hukuka aykırı eylemleri cezalandırmak maksadıyla ihdas edilmiştir. Mala zarar verme suçu TCK m. 151-152 arasında düzenlenmiştir.

Mala Zarar Verme Suçunda Şikayet , Zamanaşımı ve Uzlaştırma Kavramları

Suçun basit şekli, başka bir deyimle en az cezayı gerektiren şeklidir. Söz konusu suçun basit şekli şikayete tabidir. Yani söz konusu suçun mağduru, faili ve fiili öğrenmesinden itibaren 6 ay içinde şikayet hakkını kullanmalıdır.

Suçun nitelikli halleri ise daha ağır cezayı gerektiren şeklidir. Dolayısıyla söz konusu  suçun nitelikli şekilleri şikayete tabi suçlar arasında değildir. Yani, mağdur failden şikayetçi olmasa bile savcılık tarafından suç kendiliğinden 8 yıllık dava zamanaşımı süresi içinde soruşturulabilir.

Basit mala zarar verme suçu için öncelikle taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanır. Yani söz konusu suç uzlaşma kapsamındadır. Uzlaşma kapsamında olan suçlarda gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamasında, öncelikle uzlaştırma prosedürünün uygulanması, uzlaşma sağlanmazsa soruşturmaya veya yargılamaya devam edilmesi gerekir.

Mala Zarar Verme Suçunun Unsurları

Mala zarar verme suçu ile yukarıda izah ettiğimiz üzere mülkiyet hakkı korunmaktadır. Suçun konusu menkul bir mal olabileceği gibi gayrimenkul bir mal da olabilir. Yani, mağdurun taşınır bir malvarlığı(saat,telefon vb.) olabileceği gibi  evi, arsası gibi taşınmaz mallarına zarar verilmesi hallerinde söz konusu suç oluşur.

Mala zarar verme suçu genel kast ile işlenebilen bir suçtur. Failin mala zarar verme fiilini gerçekleştirirken özel bir amaçla hareket edip etmemesinin bir önemi yoktur.

Mala zarar verme suçu, seçimlik hareketlerle işlenebilen bir suçtur. Mala zarar verme fiilinin kaç farklı şekilde icra edilebileceği sınırlı bir şekilde TCK md. 151’de ifade edilmiştir. Kanunda sınırlı bir şekilde sayılan eylemler dışında bu suç işlenemez.

TCK’ya göre mala zarar verme suçunun işlenebileceği şekiller:

1. Malı Bozarak veya Kullanılmaz Hale Getirmek Suretiyle

Fail, icra ettiği suça konu fiili ile malın niteliğini bozar veya malın özgülendiği fonksiyonu yerine getiremez hale gelirse malın bozulması, kullanılamaz hale getirilmesi suretiyle mala zarar verme suçu meydana gelmiş olur.

2.Yıkmak Suretiyle Mala Zarar Verme

Yıkmak fiiliyle, malın bünyesinde malı bozmaktan daha büyük bir değişiklik meydana gelmesi kastedilmiştir. Örneğin mağdura ait evi çevreleyen duvarın yıkılması gibi.

3. Tahrip Etme Suretiyle Mala Zarar Verme

Malın tahrip edilmesi fiziksel özelliklerini kaybetmesine neden olur. Bir malı tahrip etmek demek, o malı kırıp dökmek, talan ve harap etmektir. Örneğin, mağdura ait arabanın camlarının kırılması vb.

4. Yok Etme Suretiyle Mala Zarar Verme Suçu

Söz konusu fiil nedeniyle malın tamir edilmesi olanağı ortadan kalkar. Malın yeniden onarılmasını veya kullanılmasını imkansız hale getirecek şekilde ve yoğunlukta işlenen fiil, yok etme olarak adlandırılan mala zarar verme şekillerindendir.

5.Kirletmek Suretiyle Mala Zarar Verme Suçu

Mala zarar verme fiili bazen eşyanın bütünlüğüne veya fiziksel yapısına zarar vermeyerek  sadece eşyanın “kirletilmiş” olması nedeniyle eski hale getirilmesi çaba ve masraf gerektirir. Malın kirletilmesi halinde kirletmek suretiyle mala zarar verme suçu oluşur.

6. Sahipli Hayvanın Öldürülmesi Suretiyle Mala Zarar Verme Suçu

TCK uygulamasında maalesef ki sahipli hayvanlar mal olarak kabul edilmektedir. TCK m. 151/2’ye göre sahipli bir hayvanı haklı bir gerekçe olmadan öldüren kişi mala zarar verme suçu hükümlerine göre cezalandırılır.