MAAŞ HACİZ YAZISI GELEN İŞÇİ

MAAŞ HACİZ YAZISI GELEN İŞÇİ İLE İLGİLİ İŞVEREN TARAFINDAN YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER

İcradan tarafınıza  maaş haczi yazısı geldiğinde öncelikle gelen tebliğ zarfının üzerine tebligatın geliş tarihini yazarak, 7 gün içerisinde cevap vermeniz gerekecektir.

 

Maaş haczi tebligatı alan işverenin yapması gereken  Maaş haczini tebliğ aldığınız tarihten itibaren çalışanınıza maaş ödemesi yaparken icra müdürlüğünün koyduğu oranda maaşını kesip kesmiş olduğunuz tutarı icra dosyasına yatırmanız gerekmektedir.

 

4857 sayılı İŞ KANUNU madde 35 de “ İşçilerin aylık ücretlerinin dörtte birinden fazlası haczedilemez veya başkasına devir ve temlik olunamaz” şeklinde belirtmektedir.

Ve yine yasa koyucu 1241 sayılı İCRA VE İFLAS KANUNUNDA  madde 83 de Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama müstenit olmayan nafakalar, tekaüt maaşları, sigortalar veya tekaüt sandıkları tarafından tahsis edilen iratlar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra memurunca lüzumlu olarak takdir edilen miktar tenzil edildikten sonra haciz olunabilir Ancak haciz olunacak miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Birden fazla haciz var ise sıraya konur. Sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez.” Şeklinde belirtmektedir.

 

HACİZ DEVAM EDERKEN İŞÇİNİN İŞTEN AYRILMASI DURUMUNDA YAPILACAK İŞLEM;

Haciz kesintileri devam ederken işçinin işten ayrılması durumunda da, devam eden ve sıradaki İcra dairelerine, işçinin SGK işten ayrılış bildirgesi eklenerek işçinin işten ayrıldığına dair bilgilendirme yazısı gönderilmesi zorunluluktur.

 

İŞÇİNİN İŞTEN AYRILMASI DURUMUNDA TAZMİNAT, EMEKLİ İKRAMİYESİNDEN KESİNTİ YAPILACAK MI?

İİK 355 vd. maddeleri gereği tarafınıza “maaş haczi” yazısı geldiği takdirde,  bu yazının kapsamı maaş ve ücret alacaklarıdır. Kıdem tazminatı, Emekli ikramiyesi ücret alacağı sayılmamaktadır. Bu nedenle maaş haciz yazısı geldikten sonra işçinin tazminat ve veya emekli ikramiyesi hak edecek şekilde işten ayrılması durumunda iş bu ikramiye ve tazminat kesintiye uğramaz.

Ancak, maaş haciz yazısı değilde haciz ihbarnamesi (89/1 ihbarnamesi) olarak adlandırılan ihbarname işverene tebliğ edildiği takdirde, ihbarnamenin tebliğ edildiği tarihte işçinin emekli ikramiyesi, kıdem tazminatı alacağı varsa bu durumda i şveren ilgili bedelleri ilgili icra dosyasına yatırmalıdır.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2016/4997 E., 2016/23632 sayılı kararına göre; Borçlunun maaş ve ücretinin haczi İİK’nun 355 ve devam eden madde hükümlerine göre yapılır. İİK’nun 355.maddesine göre, icra müdürü borçlunun çalıştığı işyerine maaş ve ücretin haczedildiğine dair bir haciz yazısı yazar. Haciz yazısını alan işveren bir hafta içinde haczin icra edildiğini ve borçlunun maaş ve ücretinin miktarını icra dairesine bildirmeye ve borç bitinceye kadar icra dairesinin haciz bildirimine göre haczolunan miktarı borçlunun maaş veya ücretinden keserek hemen icra dairesine yatırmaya mecburdur. Aksi halde İİK’nun 356.maddesi gereğince kesmedikleri veya ilk vasıta ile göndermedikleri para ayrıca mahkemeden hüküm alınmasına hacet kalmaksızın icra dairesince maaşlarından ve sair mallarından alınır. Bu durumda, İİK.nun 355.maddesi hükümlerine riayet etmeyenlerin sorumluluğu, İİK.nun 356.maddesine göre, kesinti yapılmayan miktar ile sınırlıdır.” Şeklindedir.
Görüldüğü üzere İİK’nun 356. maddesi maaş ve ücretler hakkında olup emekli ikramiyesi ve tazminatlar bu madde kapsmında değerlendirilemez. Borçlunun üçüncü kişilerde bulunan alacağının haczi ancak İİK’nun 89/… ve devamındaki maddelerde belirtilen prosedür ile mümkündür.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 27.12.2004 tarih ve E.2004/22540, K.26972 sayılı kararında, ihbar ve kıdem tazminatının ücret olmadığı bu nedenle tamamının haczedilebileceği belirtilmiştir.

Yani bu durumda maaş haciz yazısı değilde 89/1 olarak adlandırılan haciz ihbarnamesi tarafınıza geldiğinde işçinin de  mezkur yazının tebliğ edildiği tarihte tazminat, ikramiye hak etmiş olması durumunda , iş bu bedelin  borcu karşılayacak kısmı ilgili icra dairesine yatırılmalıdır.

MAAŞ HACZİ GELEN İŞÇİNİN İŞ AKDİ FESHEDİLEBİLİR Mİ?

Maaşına haciz gelen işçinin, iş akdi feshedilemez fakat maaş haczi hali birden fazla hal alması halinde muhasebe ve hukuk servisinde ek iş gücü ve külfet doğurması halinde işveren, işçinin iş akdini “ geçerli nedenle”  feshedebilir.

Fakat bu fesihten önce işveren, işçiye “ya maaş haczi sorununu ortadan kaldır ya da iş akdini feshedeceğim” şeklinde bir yazılı uyarı yapması gerekmektedir. Bu  sebeple yapılan fesih sonucunda işveren, İŞiÇİNİN  FESHE BAĞLI OLAN HAKLARINI YANİ KIDEM VE İHBAR TAZMNATI VE VARSA YILLIK İZİN ÜCRETİNİ” ödemek zorundadır.

 

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2008/3737 K. 2008/27673 T. 20.10.2008 kararında Davalı işveren, davacının ücretinde bulunan haczin kaldırılmasına yönelik uyarılara rağmen herhangi bir işlem yapmadığı için savunmasının alındığını, bu davranışının işyerinde olumsuzluklara neden olduğunu, feshin davacının davranışlarından kaynaklanan geçerli nedene dayandığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.  

 

Mahkemece, davalı işverenin 2004 yılında ücretlerinde haciz bulunan işçiler için tamim yayınladığı, kaldırılmasını istediği ve savunma aldığı, ücreti üzerinde haciz bulunan 164 işçiden borcu yüksek olan 15 işçinin iş sözleşmesinin bu nedenle feshedildiği söylemiş ;

 Yerel mahkeme çalışanın maaşına sık sık haciz gelmesi olayını geçerli bir sebep olarak addetmemiş, buna karşılık Yargıtay ise yaptığı incelemede TAM TERS GÖRÜŞ bildirerek olayın şekline göre bunun geçerli bir sebep teşkil ettiği kararına varmıştır.