KARA AVRUPASI VE COMMON LAW HUKUK SİSTEMLERİ

KARA/KITA AVRUPASI HUKUK SİSTEMİ 

Bu isimden İngiltere hariç Avrupa anlaşılır. Büyük ölçüde Roma hukuku kaynaklı olan ülkelerin sistemidir.

Özellikleri:

1- Tedvin edilmiştir: Kara Avrupası Hukuk Sistemi kodifiye edilmiş hukuk sistemidir. Yazısız halde bulunan kuralların toplanıp yazılı halde toplanmasıyla oluşur. Roma Hukuku Corpus Iuris Civilis denen hukuk külliyatı ile 1.Justinianus tedvin edilmiştir.

Bunun istisnası Fransa ve Türkiye’de idare hukukunun tedvin edilmemiş olmasıdır. Kurallar dağınık haldedir.

2-  Yazılıdır: Kara Avrupası Hukuk Sistemi büyük çoğunlukta yazılı bir hukuk sistemidir. (Örf ve Adet Hukuku ise ancak bir tamamlayıcı kaynaktır, yazılı değildir.)

3- İçtihat Asıl Kaynak Değildir: Bu sistemde içtihatlar ancak yardımcı hukuk kaynağı olarak görülür. Bir üst mahkemenin kararı alt mahkemeyi veya diğer mahkemeleri bağlamaz, istisnaları vardır. Türkiye ve Fransa’da idare hukuku büyük ölçüde içtihadi bir hukuk dalıdır. Yüksek Mahkemelerin İçtihadı Birleştirme Kararları da alt mahkemeleri bağlayıcı özelliktedir.

4- Özel ve Kamu Hukuku Ayrımı: Roma Hukukundan kalma özel ve kamu hukuku ayrımı vardır.

5- Yargı Ayrılığı: Kara Avrupası Sisteminde en az iki ayrı yargı düzeni vardır. Bunlar adli ve idari yargıdır. Her iki grubun da kendi üst mahkemeleri vardır.

 

 

COMMON LAW SİSTEMİ

İngiltere’de doğmuş olan common law veya Anglo-Sakson Hukuk Sistemi, ABD, Kanada, Avustralya, Hindistan gibi ülkelerde işler. İngiltere’nin eski örf ve adetlerine dayanan bir hukuk sistemidir.

Özellikleri:

1- Tedvin Edilmemiştir: Tedvin edilmemiş bir hukuk sistemidir. Hukuk kuralları örf ve adet kuralları ve çoğunlukla mahkeme içtihatlarını içerir.

2- Örf ve Adet Hukukun Asli Kaynağındandır

3- İçtihadi Özelliktedir: Esas olarak içtihadi bir hukuk sistemidir. Mahkemeler tarafından çıkan kararlara diğerleri de uymak durumundadır.

4- Kamu ve Özel Hukuk Ayrımı Yoktur: Hukuk bütün dallarıyla aynıdır. Bu da devlet ve özel kişilerin aralarındaki uyuşmazlıkların aynı hukuka göre çözümlenmesi demektir.

5- Yargı Birliği Vardır: Mahkemeler adli ve idari olarak ayrılmamışlardır. Mahkemelerin adları farklı olsa dahi aynı üst mahkemelere bağlıdırlar. Özel ve devlet davalarının hepsine aynı mahkemeler bakar.