İcra İflas Kanunu Uyarınca Tehir-i İcra ( İİK 33)

İcranın geri bırakılması diğer adıyla tehir-i icra ilam veya ilam niteliğinde bir belgeye dayanılarak başlatılan icra takibine, borçlunun icra dosyasına belirli bir teminat yatırarak temyiz veya istinaf mahkemesinden alacağı icranın geri bırakılması kararı ile icra işleminin istinaf veya temyizdeki dosya sonuçlanana kadar durdurulmasıdır.

Tehir-i icra işlemleri İcra ve İflas Kanunu’nun 33. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre:

“İcra emrinin tebliği üzerine borçlu yedi gün içinde dilekçe ile icra mahkemesine başvurarak borcun zamanaşımına uğradığı veya imhal veya itfa edildiği itirazında bulunabilir. İtfa veya imha iddiası yetkili mercilerce re ’sen yapılmış veya usulüne göre tasdik edilmiş yahut icra dairesinde veya icra mahkemesinde veya mahkeme önünde ikrar olunmuş senetle tevsik edildiği takdirde icra geri bırakılır.”

Tehir-i İcra İşleminin Şartları:

1. İcranın geri bırakılması kararı alınabilmesi için ilama konu davanın istinaf veya temyiz edilirken dilekçeye “İcranın Geri Bırakılması” veya diğer adıyla “Tehir-i İcra Taleplidir” ibarelerinin bulunması gerekmektedir.
2. İlk derece mahkemesi kararının usulüne uygun bir şekilde karşı tarafa tebliğ edilmesi gerekmektedir.
3. Teminat bedelinin icra dosyasına üç aylık faizi ile birlikte yatırılması gerekmektedir.

Tehir-i İcra İşleminde Süreç:

Tehir-i icra kararı alınabilmesi için öncelikle ilam veya ilam niteliğindeki belge ile başlatılan takibin borçlu tarafa usulüne uygun şekilde tebliğ edilmesi gerekmektedir. Tebliğ gerçekleştikten sonra borçlu tarafından öncelikle, icra takibinin dayanağı olan ilk derece mahkemesi kararının istinaf/temyiz edileceğine dair “derkenar” alınması gerekmektedir. Derkenar  ilk derece mahkemesi kararının istinaf/temyiz edildiğine dair verilen bir tensiptir. Bundan sonraki aşamada borçlu icra dosyasına dosyadaki güncel borç ile birlikte güncel borcun üç aylık faizini karşılar nitelikte teminatı yatırmalıdır. Bu teminat nakit olabileceği gibi bankadan alınan teminat mektubu şeklinde de yatırılabilir. Teminat bedelinin tam olarak öğrenilebilmesi için icra dosyasına borçlu tarafından kapak(dosya) hesabı talebinin sunulması gerekmektedir. Bu kapak hesabında asıl alacak, harçlar, faiz bedelleri ve avukat vekalet ücretinin toplu bir şekilde hesaplanmış hali yer almaktadır.

Teminatını yatırıp derkenarı alan borçlu daha sonra icra dosyasından mehil vesikası almalıdır. Mehil vesikası ise icranın geri bırakılması kararı getirmek üzere alınan süreyi gösteren belgedir. Borçlunun teminatı uygun olursa icra müdürlüğüne başvurarak icranın geri bırakılması kararını getirmek üzere altmış günlük mehil vesikası alacaktır. Bu süreç içinde icranın geri bırakılması kararı ile icra dosyası Yargıtay’dan dosya hakkında onama ya da bozma kararı verilene kadar duracaktır. Borçlu bu süre içinde Yargıtay’dan icranın geri bırakılması kararını getiremezse tekrardan icra dairesine başvurarak otuz günlük ek mehil süresi talebinde bulunabilir. Borçlu bu ek süre içinde de icranın geri bırakılması kararı getirmezse alacaklı yatırılan teminatı icra dairesinden alacağını tahsil amacıyla talep edebilecektir.

Tüm bu aşamalar tamamlandıktan sonra tehir-i icra kararı verilmesi için teminatın icra dosyasına yatırıldığını ve mehil vesikası verildiğini bildiren talep dilekçesi ile istinaf veya temyiz merciine başvurulması gerekmektedir. Borçlunun istinaf veya temyiz merciinden alacağı İcranın Geri Bırakılması kararı ile icra dosyası tamamen duracak ve ilk derece mahkemesi ilamı hakkında karar verilene kadar borcu tahsil amaçlı hiçbir işlem yapılamayacaktır. İstinaf veya temyiz mercii ilama konu kararı bozar ise borçlu teminat olarak yatırdığı tüm bedeli icra dairesinden geri alabilecektir. Eğer karar ilk derece mahkemesi kararı onanırsa bu sefer alacaklı icra dosyasına teminat olarak yatırılan bedelden alacağını tahsil edecektir.