HUKUKİ İŞLEMLERDE TEMSİL

Hukuki İşlemlerde Temsil

1- Temsilin Mahiyeti (niteliği) ve Çeşitleri: Bir hukuki işlemi yaparken kişilerin bu işlemi bir aracıyla yapmaları mümkündür. Çünkü kişi her hukuki işlemi kendisi yapma durumunda olmayabilir. Örneğin kişi başka bir yerde olabilir veya kişiye vasi atanmış olabilir. Temsil vekâlet sözleşmesinin altında yatan ilişkidir. Temsil yetkisi temsil edilenin tek taraflı irade beyanıyla kurulur. Temsil ilişkisinde üç kişi vardır.

Temsil edilen: Kendisi için hukuki işlem yapılan kişidir.

Mümessil (temsilci): Temsil edilen için hukuki işlemi yapan kişidir. Mümessil temsil ettiği kişinin iradesini üçüncü kişilere yansıtır.

Üçüncü şahıs: Mümessilin temsil edilen için kendisiyle hukuki işlem yaptığı kişidir.

Temsil dolaylı ve doğrudan temsil olmak üzere ikiye ayrılır.

A- Doğrudan (Vasıtasız, Dolaysız) Temsil: Doğrudan temsilde, temsilci temsil olunan adına ve hesabına hareket ederek bir hukuki işlem yapar. Doğrudan temsilde, üçüncü kişi, kendisiyle sözleşme yapan kişinin temsilci olduğunu bilir. Yani temsilci işlemi başkası için yaptığını söyler. Örneğin A, arkadaşı B için, kiralık ev tutarken, ev sahibine bu evi arkadaşı A için kiraladığını söylerse doğrudan temsil söz konusu olur.

B- Dolaylı (Vasıtalı) Temsil: Dolaylı temsilde, temsilci kendi adına ve temsil olunan hesabına hareket ederek bir hukuki işlem yapar. Dolaylı temsilde, üçüncü kişi, kendisiyle sözleşme yapan kişinin temsilci olduğunu bilmez. Yani temsilci işlemi başkası için yaptığını söylemez. Örneğin A, arkadaşı B için, kiralık ev tutarken, ev sahibine bu evi arkadaşı için kiraladığını söylemezse dolaylı temsil söz konusu olur.