Hileli İflas Suçunun Unsurları ve Cezası (TCK 161)

TCK m.161 hileli iflas suçu ile “iflas etme” fiilini değil, iflas kararından önce veya sonra mal varlığını eksiltmeye yönelik hileli tasarrufları cezalandırmaktadır. Suç, özel kast ile işlenen bir suç olup failin hileli tasarruflar yapmadaki amacı, “malvarlığını eksiltme” olmalıdır.

Hileli iflas suçunun objektif cezalandırılabilme şartı, Ticaret Mahkemesi tarafından gerçek veya tüzel kişi tacir hakkında iflas kararı verilmesidir. İflas kararı verilmediği takdirde tacirin hileli tasarrufları cezalandırılamaz. Ceza hukukunda objektif cezalandırılabilme şartları, suçun unsuru olarak değil, fail hakkında mahkumiyet kararı verilebilmesi için gerçekleşmesi gereken şartlardır.

Hileli iflas suçunu ancak ticari faaliyette bulunan ve iflasa tabi borçlu tacir işleyebilir. Örneğin, sıradan bir esnafın borçlarını ödeyemediği için dükkanını kapatması hileli iflas suçu teşkil etmez. Tacirin tüzel kişi (limited şirket, anonim şirket) olması durumunda, tüzel kişiliğin organ veya temsilcisi olan, tüzel kişiyi temsilen tasarrufta bulunan gerçek kişiler suçun faili olarak yargılanır.

Hileli iflas suçu, seçimlik hareketli bir suç olup seçimlik hareketlerden herhangi birinin işlenmesiyle suç meydana gelir. Birden fazla seçimlik hareketin işlenmesi halinde de fail tek iflas suçu nedeniyle cezalandırılır. Malvarlığını eksiltmeye yönelik aşağıdaki hileli tasarruflar , hileli iflas suçunun seçimlik hareketleridir:

• Alacaklıların alacaklarının teminatı mahiyetinde olan malların kaçırılması, gizlenmesi veya değerinin azalmasına neden olunması,
• Malvarlığını kaçırmaya yönelik tasarruflarının ortaya çıkmasını önlemek için ticari defter, kayıt veya belgelerin gizlenmesi veya yok edilmesi,
• Gerçekte bir alacak ve borç ilişkisi olmadığı halde, sanki böyle bir ilişki mevcutmuş gibi, borçların artmasına neden olacak şekilde belge düzenlenmesi,
• Gerçeğe aykırı muhasebe kayıtlarıyla veya sahte bilanço tanzimiyle aktifin olduğundan az gösterilmesi.

Hileli iflas suçuna ilişkin dilekçe örneği

… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA

 

 

YAKINAN                           :

 

TC KİMLİK NUMARASI             :

 

ADRES                                 :

 

VEKİLİ                                :

 

ADRES                                 :

 

ŞÜPHELİ MÜFLİS             :

 

SUÇ                                       : Hileli iflas suçuna ilişkindir.

 

SUÇ TARİHİ                       : …/…/…

 

AÇIKLAMALAR               :

 

1-) Şüpheli … … , …. Şirketi’nin sahibidir. Müvekkilimiz ile bir dönem ticari ilişkiler içinde bulunmuşlardır. Müvekkilimiz … … şüpheli müflise inşaat malzemeleri satmış, karşılığında altı ay sonra tahsil edilmek üzere ….. Bankası’na ait ….. çek numaralı bir adet çek almıştır. (EK 1)

2-) Müvekkilimiz ile şüpheli arasında gerçekleşen bu alım-satım ilişkisinden üç ay sonra …./…/….tarihinde şüpheli iflasını açıklamış olup,  … Ticaret Mahkemesi’nin …/… Esas, …/… sayılı kararı ile şüphelinin iflasına karar verilmiştir. (EK 2)

3-) Ancak şüpheli müflis … Ticaret Mahkemesi’nce hakkında iflas kararı alınmadan ….. önce tapuda adına kayıtlı bulunan iki adet apartman dairesini boşandığı eşi … … ‘nin üzerine geçirmiştir. (EK 3) Şüpheli-müflis ile …. …. isimli kişinin boşanmış olduğu …. Aile Mahkemesi’nin …./…. E. …./…. K. sayılı dava dosyası incelendiği takdirde de Sayın Mahkemece de görülecektir. (EK 4)

4-) Müflis … …’ın alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla hareket ettiği açıkça ortadadır. Malvarlığını boşandığı eşine muvazaalı olarak tapuda geçirmiştir.

4-) Açıklanan nedenlerle müvekkilimizi muvazaalı satış yapmak sureti ile zarara uğrattığı açık olan müflisin cezalandırılması için gerekli soruşturmanın yapılarak hakkında kamu davası açılmasını talep etme zorunluluğu doğmuştur.

 

HUKUKİ NEDENLER      : 2004 S. K.  m. 311, 5237 S. K. m. 161

 

DELİLLER                    :    Müvekkilimiz ile müflis arasındaki alım-satım ilişkisi sonucu verilmiş olan bir adet çek fotokopisi, müflis hakkında verilen iflas kararı örneği, …. Aile Mahkemesi’nin …./…. Sayılı dava dosyası, taşınmaza ilişkin tapu kayıtları

 

SONUÇ VE İSTEM            : Yukarıda açıklanan nedenlerle müvekkilimizden mal kaçırmak için taşınmazını boşandığı eşine devreden şahsın cezalandırılması için gerekli soruşturmanın yapılarak hakkında kamu davası açılmasını, müvekkilimiz adına saygıyla talep ederiz. …/ …/ …

 

EK:

1-) Müvekkilimiz ile müflis arasındaki alım-satım ilişkisi sonucu verilmiş olan …. Bankasına ait …… numaralı bir adet çek fotokopisi.

2-) … Ticaret Mahkemesi’nin …/… Esas, …/…Karar sayı ile verdiği iflas kararı örneği.

3-) Taşınmaza dair tapu kayıtları

4-)…… Aile Mahkemesi’nin …… sayılı dava dosyası

3-) Bir adet onaylı vekaletname örneği

 

Yakınan Vekili

                                                                                                                      Av.