SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ
A-MAL REJİMİ SÖZLEŞMELERİ
Aşağıdaki mal rejimlerine ilişkin sözleşme örnekleri Türkiye Noterler Birliği tarafından hazırlanmıştır. Örnekler bir genelge ile 18.01.2002 tarihli olarak tüm noterlere gönderilmiştir.
Bu sözleşmelerle ilgili olarak sözleşmenin tescil ve ilanı kaldırıldığından bu işlemler yapılmayacaktır.
İşlemlere ilgililerin fotoğraflarının yapıştırılması gerekmektedir. (NK-Yön. Madde 93)
1 – EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ
SÖZLEŞME ÖRNEĞİ
(………..)
Eşler birlikte söz alarak;
…../…./…… tarihinde evlendik. Evlenme tarihinden geçerli olmak üzere aramızda edinilmiş mallara katılma rejimini kabul ediyoruz.
- Bu mal rejimini başlangıcından bu tarihe ve bu tarihten sonra da devamı süresince; her birimizin çalışmasının karşılığını oluşturan edimler, sosyal güvenlik ve sosyal yardım kurumlarından yapılan ödemeler, çalışma gücümüzün kaybı nedeni ile ödenmiş veya yapılacak olası ödemeler, kişisel mallarımızın gelirleri ve bu kalemde sayılan mallarımızın yerine geçmiş veya geçecek gelirler, her birimizin ayrı ayrı ve kendisine ait edinilmiş malını oluşturacaktır.
- Ayrı ayrı ve yalnızca kişisel kullanımda bulunan eşyalar ile evlenmeden önce veya sonra miras yoluyla veya herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla veya herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiğimiz mal varlığı değerleri, hükmolunmuş veya hükmolunacak manevi tazminat alacakları ve bu kalemde sayılan değerlerin yerine geçen değerler her birimizin kişisel malını oluşturacaktır.
- Her birimiz, yasal sınırlar içinde, kendisine ait olan edinilmiş malları ile kişisel mallarını yönetmek, bunlardan yararlanmak ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunmak hakkına sahip olacağız. Ancak birbirimizin rızasını almak suretiyle paylı mülkiyet konusu malımızdaki kendimize ait pay üzerinde tasarrufta bulunabileceğiz.
- Her birimiz, kendisine ait borcundan dolayı, şahsına ait olan edinilmiş ve de kişisel mal varlığı ile sorumlu olacaktır.
- Mal rejiminin sona ermesi durumunda her birimiz diğerinin zilyetliğinde bulunan mallarını geri alacaktır.
- Birbirimizden olan karşılıklı olan borçlarımızı takas suretiyle ödeyeceğiz.
- Her birimizin kişisel malları ile edinilmiş mallan, mal rejiminin sona ermesi halinde, sona ermesi anındaki durumlarına göre ayrılacaktır.
- Tasfiye sırasında daha üstün yararı bulunduğunu ispat eden ve diğer eşin payını ödeyen eş, paylı mülkiyet konusu malın bölünmeden kendisine verilmesini isteyebilir.
- Birimize sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumlarından yapılan toptan ödemeler veya işgücünün kaybı dolayısıyla ödenmiş olan tazminatlar, toptan ödeme veya tazminat yerine ömür boyunca irat bağlanmış olsaydı, mal rejiminin sona ermesi durumunda, sona erdiği tarihte bundan sonraki döneme ait iradın peşin sermayeye çevrilmiş değeri ne olacak idiyse, tasfiyede o miktarda kişisel malı olarak hesaba katılacaktır.
- Birimizin, mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde, diğerinin rızası olmadan olağan hediyeler dışında, yaptığı karşılıksız kazandırmalar veya birimizin, mal rejiminin devamı süresince diğerinin katılma alacağını azaltmak kastı ile yaptığı devirler O’nun edinilmiş malına değer olarak eklenecektir.
- Her birimizin kişisel mallarına ilişkin borçları kendisine edinilmiş mallarından veya edinilmiş mallarına ilişkin borçları kişisel mallardan ödenmiş ise tasfiye sırasında denkleştirme yapılacaktır.
- Birimize ait borç O’na ait mal kesimini yükümlülük altına sokacak, ancak hangi mal kesimine ait olduğu anlaşılamayan borç, o eşin edinilmiş mallarına ilişkin sayılacaktır.
- Birimize ait mal kesiminden, yine ona ait diğer kesimindeki malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına katkıda bulunulması durumunda, o kesimde değer artması veya azalması olmuşsa, katkı oranına ve malın tasfiye zamanındaki değerine veya mal daha önce elden çıkarılmışsa hakkaniyete uygun olarak denkleştirme yapılacaktır.
- Artık değer, eklenmeden ve denkleştirmeden elde edilen miktarlarda dahil olmak üzere, her birimizin edinilmiş mallarının toplam değerinden, bu mallara İlişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktar olacaktır.
- Tasfiyede malların sürüm değerleri esas alınacak, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar tasfiye anındaki değerleriyle hesaba katılacak, edinilmiş mallara hesapta eklenecek olanların değerleri, malın devredildiği tarih esas alınarak hesaplanacaktır.
- Her birimiz, diğerine ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olacak, alacaklar takas edilecektir.
- Katılma alacağı ve değer artışı payı ayın veya para olarak ödenebilecektir. Aynı ödemede malların sürüm değeri esas alınacaktır.
- Tasfiyenin sona erdiği tarihten başlayarak, katılma alacağına ve değer artış payına % … oranında faiz uygulanacaktır.
- Birimizin ölümü halinde sağ kalan, ölene ait olup birlikte yaşadıkları konut üzerinde, katılma alacağına mahsup edilmek, yetmez ise bedel eklenmek suretiyle intifa veya oturma hakkı; aynı koşullar altında ev eşyası üzerinde mülkiyet hakkı isteyebilecektir, diye sözlerini bitirdiler.
İmza imza
NOT:
Sözleşme madde 3: Eşlerden birinin diğerinin rızası olmadan, paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunabileceğine ilişkin hüküm sözleşmeye konulabilir.
Sözleşme madde 6: Eşler borçlarına ilişkin karşılıklı düzenleme yapabilir.
Sözleşme madde 16:
a- Eşler değer artışından pay almaktan vazgeçebilecekleri gibi pay oranını da değiştirebilirler.
b- Eşler artık değere katılmada başka bir esas kabul edebilirler.
Sözleşme madde 18: Eşler katılma alacağına ve değer artış payına faiz yürütülemeyeceğini, borçludan güvence istenemeyeceğini kararlaştırabilirler.
Sözleşme madde 19: Eşler aile konutu ve ev eşyalarına ilişkin MK.nun 240/1. maddesinde belirtilenlerden farklı bir düzenleme yapabilirler.
Eşler kişisel mallarının gelirlerinin edinilmiş mallara dahil edilmeyeceğini kararlaştırabilirler.
Sözleşmenin tescil ve ilanına ilişkin hükümler kaldırıldığından bu işlemler yapılmayacaktır.
Bu sözleşme örneği Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulanması Şekli Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi 3 üncü fıkrası gereğince başvuruda bulunan ve sözleşmenin başlangıcını evlenme tarihine kadar götürmek isteyen eşlerle ilgilidir.