Çocuk Teslimine Muhalefet (Çocuk Göstermeme) Suçu

Çocuk Teslimine Muhalefet (Çocuk Göstermeme) Suçu Nedir?

Çocuk göstermeme suçu İcra İflas Kanunu 341. maddesinde “çocuk teslimi emrine muhalefet” başlığı altında düzenlenmiştir. Kanun, çocuk teslimi hakkındaki kararın gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirilmesini engelleyen kişinin 6 aya kadar tazyik hapsiyle cezalandırılacağını hükme bağlamıştır.

Boşanma davalarında müşterek çocuğun üstün yararı gözetilerek velayeti anne ya da babaya verilerek velayet hakkına sahip olmayan tarafla müşterek çocuk arasında kişisel ilişki tesis edilir. Bazı durumlarda velayet hakkına sahip olan taraf, karşı tarafla sorunları müşterek çocuğa yansıtarak diğer tarafla kişisel ilişki kurmasına engel olabilmektedir. Bu durumda çocuk teslimi hakkındaki karar ihlal edilerek İcra İflas Kanununda düzenlenen ve aşağıda ayrıntıları izah edilecek çocuğu göstermeme suçu oluşacaktır.

Velayet ve Kişisel İlişki Nedir?

Velayet, ergin olmayan 18 yaşından küçük çocukların veya ergin olup da mahkemece kısıtlanan kişilerin bakımının ve sorumluluğunun üstlenilmesi için anne ya da babaya verilen haktır. Velayet hakkı kanunen çocuğun anne ve babasına aittir. Tarafların boşanması halinde çocuğun üstün yararı gözetilerek velayeti dava sırasında geçici olarak velayet belirlenir. Dava sonucunda devamlı olarak anne ya da babadan birine verilmesiyle birlikte diğer eşin çocuk üzerindeki velayet hakkı sona erer.

 

Velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveyn kanunen çocuğuyla arasında kişisel ilişki kurulmasını isteme hakkına sahiptir. Kişisel ilişki, velayet hakkı verilmeyen anne ya da baba ile çocuğun belirli zamanlarda ve belirli koşullarda yapacağı görüşmeye ilişkin yapılan düzenlemedir. Mahkeme velayet hususunda çocuğun üstün yararını gözeterek kendiliğinden değerlendirme yapar. Velayet hakkı kendisine verilmeyen tarafın çocukla görüşmesi için belirli günleri, saatleri ve koşulları belirler. Velayeti kendisine verilen taraf, belirlenen gün ve saatte müşterek çocuğun anne ya da babasıyla kişisel ilişki kurmasına engel olmamalıdır.

 

Çocuğu Göstermeme (Teslim Etmeme) Suçu Nasıl Oluşur?

Çocuğu göstermeme suçu, velayet hakkı kendisine verilmeyip hakim tarafından kişisel ilişki tesis edilen anne ya da babanın, çocuk ile kişisel ilişki kurmasına engel olunması halinde oluşmaktadır. Velayet hakkına sahip olan taraf, mahkemece belirlenen zamanda ve şartlarda çocuk ile kişisel ilişki kurmasına izin vermemektedir. Şahsi ilişki kurulmasına dair mahkeme kararına aykırı davranılıp da çocuk gösterilmiyorsa, çocuğun teslim edilmesi adına icra takibi başlatılacaktır.

İcra müdürlüğünde, kişisel ilişki kurulmasına dair kararın icrası sebebiyle takibe koyulması ve çocuk teslimi talep edilmesi gerekir. Açılan takibe rağmen çocuk teslimine dair mahkeme kararının ya da ara kararının gereğini yerine getirmeyen ebeveyn “çocuk teslimi emrine muhalefet” suçunu işlemiş olacaktır. Mahkemece, çocuk ile arasında kişisel ilişki kurulması karar verilen taraf, çocuğu göstermeyen ebeveyni şikayet etme hakkına sahiptir.

Açılan takip ile icra emri velayet kendisinde olan anne ya da babaya tebliğ edilecektir. Yapılan tebliğin ardından çocuğun hala gösterilmemesi, kişisel ilişki kurulmasına engel olunması halinde velayet hakkına sahip olmayan tarafın şikayet hakkı doğacaktır.

Çocuğu Göstermeme Suçunun Şartları Nelerdir?

Çocuğun gösterilmemesi, yani çocuk teslimi emrine muhalefet suçunun işlenmesi için öncelikle mahkeme tarafından verilen şahsi ilişki kararı olması şarttır. Aile Mahkemesi tarafından verilecek olan ara karar veya nihai karar sonucunda velayet hakkı verilmeyen ebeveyn ile çocuk arasında şahsi ilişki kurulmasına karar verilecektir. Söz konusu mahkeme kararına uyulmaması durumunda çocuk göstermeme suçu oluşacaktır.

Çocuğun gösterilmemesi üzerine çocuk teslimine ilişkin kararın icrası amacıyla icra takibi başlatılmış olmalıdır. İcra İflas Kanunu 25. maddesi gereği çocuk teslimi için başlatılan takip üzerine yasal süresi içerisinde çocuğu teslim etmekle yükümlü olan tarafın haklı bir neden olmaksızın çocuğu teslim etmemiş olması gerekmektedir.

Çocuğun gösterilmemesi üzerine icra memurları tarafından çocuğun gösterilmediğine dair tutanak düzenlenir. Bu durumda velayet kendisinde olmayan taraf, İİK m. 341 gereği şikayet hakkına sahip olacaktır.

 

 

Buraya tıklayarak diğer makale örneklerimize ve dilekçe örneklerimize ulaşabilirsiniz.